Tạm thời đăng lại đoạn chính ở đây đã rồi sau này tính tiếp nghe cả nhà. Bài này theo luật cũ, luật mới cũng không khác mấy. Đọc trọn bài ở đây.
Chào mua công khai là việc tổ chức, cá nhân công khai thực hiện việc mua một phần hoặc toàn bộ số cổ phiếu có quyền biểu quyết của một công ty đại chúng, chứng chỉ quỹ của một quỹ đóng nhằm mục đích nắm quyền kiểm soát trong công ty đại chúng, quỹ đóng theo các quy định của pháp luật nhằm đảm bảo công bằng cho các cổ đông của công ty mục tiêu.
Tuy nhiên việc chào mua không phải lúc nào cũng nhận được sự thiện chí từ công ty mục tiêu và khi đó trở thành hành vi thâu tóm thù địch (Hostile takeover). Theo quy định của pháp luật chứng khoán, các công ty mục tiêu là đối tượng của hành vi chào mua công khai nếu không muốn bị thâu tóm vẫn có cách thức để chống lại hành vi chào mua thù địch thông qua các hình thức sau:
Tăng hoặc giảm số lượng cổ phiếu có quyền biểu quyết thông qua tách, gộp cổ phiếu hoặc chuyển đổi cổ phần ưu đãi, trái phiếu chuyển đổi (Công cụ trái phiếu chuyển đổi có thể phát huy tác dụng pha loãng cổ phần ở thời điểm chuyển đổi, giảm nguy cơ bị thâu tóm. Quan trọng là công ty cần phải cân đối tỷ lệ, thời gian chuyển đổi và chọn được đối tác tin tưởng).
Phát hành chứng khoán bổ sung để tăng vốn điều lệ (Nhằm mục đích pha loãng cổ phiếu để tránh bị thâu tóm, công ty có thể sử dụng một phần cổ phiếu phát hành thêm để phát hành cho cổ đông hiện hữu, một phần phát hành cho đối tác chiến lược hoặc phát hành riêng lẻ. Mục đích của phương án này là làm tăng chi phí với bên có ý định thâu tóm. Năng lực tài chính và tỷ lệ giải ngân là có hạn, khi chi phí bị đẩy nên cao, bên thâu tóm có thể sẽ xem xét lại hành động của mình và ngừng ý định thâu tóm. Để sử dụng được phương pháp này, diễn biến giao dịch cổ phiếu của công ty trên TTCK cần được theo dõi sát, cần để ý tới nhóm cổ đông có sở hữu từ 2-4.9%, sớm phát hiện ra hành vi thâu tóm và lên kế hoạch đề phòng. Nếu phát hiện muộn, bên thâu tóm hoặc nhóm “chân rết” của bên thâu tóm nắm cổ phần sẽ tạo mâu thuẫn giữa ban điều hành và cổ đông khác, bỏ phiếu không thông qua phương án phát hành hoặc triệu tập đại hội đồng cổ đông bất thường yêu cầu thay thế thành viên HĐQT)
Bán toàn bộ hoặc một phần tài sản hoặc một bộ phận hoạt động của công ty.
Giảm vốn cổ phần bằng các mua cổ phiếu quỹ – vừa tăng tỷ lệ sở hữu của cổ đông hiện hữu và hơn nữa là dùng nguồn lực của chính công ty đấu với tổ chức muốn thâu tóm, tuy nhiên cần thực hiện trước khi có thông tin chào mua công khai (Do Thông tư 18/2007/TT-BTC không cho phép công ty đại chúng mua cổ phiếu quỹ trong trường hợp cổ phiếu công ty là đối tượng chào mua công khai nên phương án mua cổ phiếu quỹ không khả thi. Công ty có thể bàn bạc với cá nhân hoặc pháp nhân có thể tin tưởng để chuyển giao cổ phiếu cá nhân hoặc chào mua công khai trên sàn giao dịch. Tuy nhiên, chi phí phải trả sẽ cao hơn so với bên đang thực hiện chào mua, và chỉ có như vậy thì mới có thể “tranh” mua được với bên đang thực hiện chào mua.)
Ngoài hai biện pháp kể trên, các công ty mục tiêu của thâu tóm thù nghịch có thể sử dụng các biện pháp khác như: phê phán chỉ trích kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh, các điểm yếu trong công tác quản trị của bên thâu tóm; chỉ trích các xác định giá chào mua của bên thâu tóm là dưới giá trị thực của công ty; lôi kéo CBCNV cốt cán phản đối kế hoạch mua thâu tóm; phát hành cổ phiếu ưu đãi biểu quyết, …
Nhân tiện, có thể đọc thêm bài của SSC về vấn đề này: “Quản lý giao dịch chào mua công khai trên thị trướng khoán” (2014). [Yep, that was not my typo.], trong đó có đoạn:
Chào mua công khai và M&A không hoàn toàn đồng nhất nhưng chào mua công khai là một trong những phương thức của hoạt động M&A. Hoạt động chào mua công khai là một trong những hoạt động mua bán đặc biệt theo một cơ chế khác với các giao dịch trên thị trường để người chào mua có thể đạt được một tỷ lệ nhất định để sở hữu và kiểm soát công ty. Nếu hoạt động mua bán này diễn ra một cách bí mật, không công khai thì sẽ có thể tác động tiêu cực đến thị trường. Do đó, cơ chế chào mua công khai sẽ giúp nâng cao tính công khai, minh bạch, đảm bảo thị trường hoạt động hiệu quả, lành mạnh bởi một cơ chế quản lý chặt chẽ từ khâu đưa ra lời đề nghị chào mua cho đến lúc thực hiện mua và cơ chế giám sát trong quá trình mua và báo cáo công bố thông tin (CBTT) của các bên sau khi mua cổ phiếu/chứng chỉ quỹ.